Piece # 11 – Armoei

Ik heb het geluk dat ik meestal midden op de dag met de metro reis en niet tijdens de spits wanneer de van 9 tot 6 gaargestoomde kantoorlui massaal een sprint naar huis trekken en zodoende de metrostations, wandelgangen, klappoortjes en de altijd heerlijk benauwde treintoestellen zelf overbevolken. Tokiotaferelen zijn geen onbekend verschijnsel zullen we maar zeggen. Maar, ook overdag voel ik me vaak opgelaten in de Subte, oftewel de metro. Er komt bijna altijd wel een jong kotertje binnen, die dan stilletjes langs de zittende mensen loopt en bij iedereen een gekleurd Disney kaartje op de knie legt. Of een briefje waarop staat: “met uw hulp kan ik iets te eten kopen”. En als het geen jong kotertje is, dan is het wel een tiener of twintiger, met een doosje vol pennen, sokken, mueslirepen, of bijvoorbeeld superstille baardtrimmers op batterijen. Het betreffende product wordt door de persoon met luide stem de hemel ingeprezen: “Dames en heren, ik heb hier speciaal voor u, alleen vandaag, een balpen van uitstekende kwaliteit. Ze zijn overal te gebruiken, in huis, op school, op het werk, tijdens de studie, en onderweg. Verkrijgbaar in de alombekende en algemeen geaccepteerde kleur…blauw. Dus waagt u die stap, u zal er geen spijt van krijgen. Koop nu deze perfect werkende balpen voor slechts 2 pesos”.

In gedachten probeer ik me vaak voor te stellen hoe het moet zijn om dit soort ‘werk’ te doen. Hoeveel metro’s zal hij af moeten gaan voor hij een fles cola kan kopen? Hoe lang heeft hij – voor de spits uit – moeten reizen om vanuit de sloppenwijk op zijn werkplek aan te komen? Hoe groot is de familie die hij te onderhouden heeft? Met andere woorden: hoe krijg je het voor elkaar?

Deze week, op 17 oktober, is het internationaal de dag van de strijd tegen de armoede. Zal hij daar iets van merken? Ik heb altijd hersenruimte én letters over en daarom filosofeer ik wel eens over de wereldproblemen. Over hoe slecht en onderdrukkend de Westerse wereldmachten bezig zijn enzo. Tragedy of the commons is een inmiddels wereldberoemd artikel uit 1968 dat met een simpele, eigenaardige verklaring voor de ongelijkheid in de wereld komt. Garrett Hardin beschrijft in het artikel de volgende metafoor. Een aantal boeren delen een gemeenschappelijk stuk weidegrond waarop ieder evenveel koeien heeft grazen. Eén boer echter, wil zo veel mogelijk verdienen en daarom voegt hij stiekem een extra koe toe. Hij heeft hierdoor meer opbrengst dan de andere boeren en de hoeveelheid gras die deze koe opeet gaat ten koste van allen, waardoor het nauwelijks opvalt. Dat bevalt goed en daarom voegt hij nog enkele koeien toe. Het probleem zit hem erin dat de andere boeren op hetzelfde idee waren gekomen. En er dus niet genoeg gras is voor alle koeien, de grond raakt uitgeput en de boeren slachten elkaar langzamerhand af…

De oplossing hier op aarde zit hem niet in het genetisch manipuleren van voedsel of andere grondstoffen, zo redeneert Hardin, want dankzij de explosief groeiende bevolking zal dit op den duur niet voldoende zijn. De heftige wereldwijde bevolkingsgroei die volgens de voorspellingen van de Verenigde Naties nog tot ver na 2050 doorgaat, moet afgeremd worden. Niet zo’n gek plan als je kijkt maar naar dit Al Gore-style grafiekje:

Maar wie ziet dit gebeuren als abortus in landen als de USA en Argentinië nog steeds niet legaal is? Als de gemiddelde vrouw in een land als Haïti tussen de 10 en 20 kinderen krijgt (een teken van een land dat in de problemen verkeert) waarvan minstens de helft het niet tot peuter haalt (ook best wel een teken van dat het land in de problemen verkeert)? Als er in datzelfde land slechts 1% van de bevolking niet onder de armoedegrens leeft, maar direct dan weer zo rijk is dat ze met privéhelicopter naar de supermarkt gaat? Kortom, als de wereld zo vol is van extremen, en we nog steeds vol onbegrip naar het 1-kind-beleid van de Chinezen kijken, zal er dan ooit wel een stap in de goede richting gezet worden zonder dat we weer 2 stappen achteruit doen?

Vandaag is een dag waarop meer dan 8000 bloggers over de hele wereld over een bepaald thema schrijven; dit jaar is dat “armoede”. Men hoopt dat er vanuit de blogosfeer goede ideeën, coole meningen, ingrijpende ervaringen en superbe vondsten naar boven komen drijven, op basis waarvan de zich bijeen aangesloten organisaties hun gelden kunnen investeren.